วตฺตํ อปริปูเรนฺโต, น สีลํ ปริปูรติ;

อสุทฺธสีโล ทุปฺปญฺโญ, จิตฺเตกคฺคํ น วินฺทติฯ

[2950]

วิกฺขิตฺตจิตฺโตเนกคฺโค, สทฺธมฺมํ น จ ปสฺสติ;

อปสฺสมาโน สทฺธมฺมํ, ทุกฺขา น ปริมุจฺจติฯ

[2951]

ตสฺมา หิ วตฺตํ ปูเรยฺย, ชินปุตฺโต วิจกฺขโณ;

โอวาทํ พุทฺธเสฏฺฐสฺส, กตฺวา นิพฺพานเมหิติฯ

วตฺตกฺขนฺธกกถาฯ

ภิกฺขุนิกฺขนฺธกกถา

[2952]

กายํ อูรุํ ถนํ วาปิ, วิวริตฺวาน ภิกฺขุนี;

อตฺตโน องฺคชาตํ วา, ภิกฺขุสฺส น จ ทสฺสเยฯ

[2953]

ภิกฺขุนา สห ยํ กิญฺจิ, สมฺปโยเชนฺติยาปิ จ;

ตโต ภาสนฺติยา ภิกฺขุํ, โหติ อาปตฺติ ทุกฺกฏํฯ

[2954]

น จ ภิกฺขุนิยา ทีฆํ, ธาเรยฺย กายพนฺธนํ;

เตเนว กายพนฺเธน, ถนปฏฺเฏน วา ปนฯ

[2955]

วิลีเวน จ ปฏฺเฏน, จมฺมปฏฺเฏน วา ตถา;

ทุสฺสปฏฺเฏน วา ทุสฺส-เวณิยา ทุสฺสวฏฺฏิยาฯ

[2956]

น ผาสุกา นเมตพฺพา, ทุกฺกฏํ ตุ นเมนฺติยา;

น ฆํสาเปยฺย สมณี, ชฆนํ อฏฺฐิกาทินาฯ

[2957]

หตฺถํ วา หตฺถโกจฺฉํ วา, ปาทํ วา มุขมูรุกํ;

โกฏฺฏาเปติ สเจ ตสฺสา, โหติ อาปตฺติ ทุกฺกฏํฯ

[2958]

น มุขํ ลิมฺปิตพฺพํ ตุ, น จุณฺเณตพฺพเมว จ;

มโนสิลาย วาปตฺติ, มุขํ ลญฺชนฺติยา สิยาฯ

[2959]

องฺคราโค น กาตพฺโพ, มุขราโคปิ วา ตถา;

อวงฺคํ น จ กาตพฺพํ, น กาตพฺพํ วิเสสกํฯ

[2960]

โอโลกนกโต ราคา, โอโลเกตุํ น วฏฺฏติ;

ฐาตพฺพํ น จ สาโลเก, สนจฺจํ น จ การเยฯ

[2961]

ทุกฺกฏํ มุนินา วุตฺตํ, คณิกํ วุฏฺฐเปนฺติยา;

สุรํ วา ปน มํสํ วา, ปณฺณํ วา วิกฺกิณนฺติยาฯ

[2962]

วฑฺฒิํ วาปิ วณิชฺชํ วา, ปโยเชตุํ น วฏฺฏติ;

ติรีฏํ กญฺจุกํ วาปิ, ยทิ ธาเรติ ทุกฺกฏํฯ

[2963]

ทาโส วา ปน ทาสี วา, ตถา กมฺมกโรปิ วา;

น เจวุปฏฺฐเปตพฺโพ, ติรจฺฉานคโตปิ วาฯ

[2964]

น จ ภิกฺขุนิยา สพฺพ-นีลาทิํ ปน จีวรํ;

ธาเรตพฺพํ, น ธาเรยฺย, สพฺพํ นมตกมฺปิ จฯ

[2965]

ปฏิจฺฉนฺนาปฏิจฺฉนฺนํ , ฉินฺนํ วาจฺฉินฺนเมว วา;

ปุริสพฺยญฺชนํ สพฺพํ, โอโลเกตุํ น วฏฺฏติฯ

[2966]

ทูรโตว จ ปสฺสิตฺวา, ภิกฺขุํ ภิกฺขุนิยา ปน;

มคฺโค ตสฺส ปทาตพฺโพ, โอกฺกมิตฺวาน ทูรโตฯ

[2967]

ภิกฺขุํ ปน จ ปสฺสิตฺวา, ปตฺตํ ภิกฺขํ จรนฺติยา;

นีหริตฺวา ตมุกฺกุชฺชํ, ทสฺเสตพฺพํ ตุ ภิกฺขุโนฯ

[2968]

สํเวลฺลิกญฺจ กาตุํ วา, ธาเรตุํ กฏิสุตฺตกํ;

อุตุกาเล อนุญฺญาตํ, อุตุนีนํ มเหสินาฯ

[2969]

อิตฺถิโปสยุตํ ยานํ, หตฺถวฏฺฏกเมว วา;

ปาฏงฺกี จ คิลานาย, วฏฺฏเตวาภิรูหิตุํฯ

[2970]

ครุธมฺเม ฐิตายาปิ, มานตฺตํ ตุ จรนฺติยา;

สมฺมนฺนิตฺวา ปทาตพฺพา, ทุติยา ปน ภิกฺขุนีฯ

[2971]

ยสฺสา ปพฺพชฺชกาเล ตุ, คพฺโภ วุฏฺฐาติ อิตฺถิยา;

ปุตฺโต ยทิ จ ตสฺสาปิ, ทาตพฺพา ทุติยา ตถาฯ

[2972]

มาตา ลภติ ปาเยตุํ, โภเชตุํ ปุตฺตมตฺตโน;

มณฺเฑตุมฺปิ อุเร กตฺวา, เสตุํ ลภติ สา ปนฯ

[2973]

ฐเปตฺวา สหเสยฺยํ ตุ, ตสฺมิํ ทุติยิกาย หิ;

ปุริเสสุ ยถาญฺเญสุ, วตฺติตพฺพํ ตเถว จฯ

[2974]

วิพฺภเมเนว สา โหติ, ยสฺมา อิธ อภิกฺขุนี;

ตสฺมา ภิกฺขุนิยา สิกฺขา-ปจฺจกฺขานํ น วิชฺชติฯ

[2975]

วิพฺภนฺตาย ยถา ตสฺสา, ปุน นตฺถูปสมฺปทา;

คตาย ติตฺถายตนํ, ตถา นตฺถูปสมฺปทาฯ

[2976]

เฉทนํ นขเกสานํ, ปุริเสหิ จ วนฺทนํ;

วณสฺส ปริกมฺมมฺปิ, สาทิตุํ ปน วฏฺฏติฯ

[2977]

น วจฺจกุฏิยา วจฺโจ, กาตพฺโพ ยาย กายจิ;

เหฏฺฐาปิ วิวเฏ อุทฺธํ, ปฏิจฺฉนฺเนปิ วฏฺฏติฯ

[2978]

น จ วฏฺฏติ สพฺพตฺถ, ปลฺลงฺเกน นิสีทิตุํ;

คิลานายฑฺฒปลฺลงฺกํ, วฏฺฏตีติ ปกาสิตํฯ

[2979]

น จ ภิกฺขุนิยารญฺเญ, วตฺถพฺพํ ตุ กถญฺจน;

อติตฺเถ นรติตฺเถ วา, นฺหายิตุํ น จ วฏฺฏติฯ

[2980]

สมณี คนฺธจุณฺเณน, ยา จ วาสิตมตฺติยา;

นฺหาเยยฺย ปฏิโสเต วา, ตสฺสา อาปตฺติ ทุกฺกฏํฯ

[2981]

‘‘ตฺวํเยว ปริภุญฺชา’’ติ, ปริโภคตฺถมตฺตโน;

ทินฺนํ อภุตฺวา อญฺญสฺส, เทนฺติยา ปน ทุกฺกฏํฯ

[2982]

สพฺพํ ปฏิคฺคหาเปตฺวา, ภิกฺขูหิ ปริภุญฺชิตุํ;

อสนฺเตนุปสมฺปนฺเน, ภิกฺขุนีนํ ตุ วฏฺฏติฯ

ภิกฺขุนิกฺขนฺธกกถาฯ

อิติ วินยวินิจฺฉเย ขนฺธกกถา นิฏฺฐิตาฯ

จตุพฺพิธกมฺมกถา

[2983]

จตฺตาริมานิ กมฺมานิ, อปโลกนสญฺญิตํ;

ญตฺติ ญตฺติทุติยญฺจ, กมฺมํ ญตฺติจตุตฺถกํฯ

[2984]

อปโลกนกมฺมํ ตุ, ปญฺจ ฐานานิ คจฺฉติ;

ญตฺติกมฺมํ นวฏฺฐานํ, ทุติยํ สตฺต คจฺฉติฯ

[2985]

ตถา ญตฺติจตุตฺถมฺปิ, สตฺต ฐานานิ คจฺฉติ;

นิสฺสารณญฺจ โอสาโร, ภณฺฑุกํ พฺรหฺมทณฺฑโกฯ

[2986]

อปโลกนกมฺมญฺหิ, กมฺมลกฺขณปญฺจมํ;

นิสฺสารณญฺจ โอสารํ, สมณุทฺเทสโต วเทฯ

[2987]

ภณฺฑุกํ ปพฺพชนฺเตน, ฉนฺเนน พฺรหฺมทณฺฑกํ;

อญฺญสฺสปิ จ กาตพฺโพ, ตถารูปสฺส ภิกฺขุโนฯ

[2988]

สพฺโพ สนฺนิปติตฺวาน, อาปุจฺฉิตฺวาน สพฺพโส;

จีวราทิปริกฺขารํ, สงฺโฆ ยํ เทติ ตสฺส หิฯ

[2989]

ติกฺขตฺตุํ อปโลเกตฺวา, ภิกฺขูนํ รุจิยา ปน;

เอวํ สงฺฆสฺส ทานํ ตุ, โหติ ตํ กมฺมลกฺขณํฯ

[2990]

นิสฺสารณมโถสาโร , อุโปสถปวารณา;

สมฺมุติ เจว ทานญฺจ, ปฏิคฺคาโห จ สตฺตโมฯ

[2991]

ปจฺจุกฺกฑฺฒนตา เจว, อฏฺฐมี ปริกิตฺติตา;

กมฺมสฺส ลกฺขณญฺจาติ, นว ฐานานิ ญตฺติยาฯ

[2992]

วินิจฺฉเย อสมฺปตฺเต, เถรสฺสาวินยญฺญุโน;

ตสฺส นิสฺสารณา วุตฺตา, ยา สา นิสฺสารณาติ หิฯ

[2993]

อุปสมฺปทาเปกฺขสฺส, อาคจฺโฉสารณาติ สา;

อุโปสถวเสนาปิ, ปวารณวเสนปิฯ

[2994]